Refraktometre Nedir ?

Refraktometre gıda laboratuvarı başta olmak üzere ölçüm yapmak amacıyla kullanılır. Katı ve sıvı maddelerin ölçümü refraktometre ile yapılmaktadır. Sulu çözelti, katı ve sıvı karışımlarında ne kadar ölçü kullanıldığını ölçmeye yarayan basit bir araçtır. Katı maddelerinin ölçümünü hızlı ve doğru bir şekilde ölçmeye yarar. Katı maddelerin içine birkaç damla sıvı ekleyerek katı cisim ya da maddelerin miktarını ölçmek mümkündür. Refraktometre İngilizce’den kırılma anlamından gelmektedir. Türkçeleştirilmiş anlamı ise kırılma açısı denilmektedir.

Refraktometre kimya derslerinde, klinik laboratuvarlarında sıklıkla kullanılmaktadır. Doğru ve hızlı ölçüm yapmak için laboratuvarlarda olmazsa olmaz cihazlar arasındadır. Bir sıvıya ışık temas ettiği anda kırılma meydana gelir. Işığın yön değiştirirken derecesi ve sapma yönü ölçmeye yarar. Refraktometre bu ışınların sapma yönlerini tespit edere ölçme işlemini yapmaktadır. Sonrasında ise derecelendirme kırılma indisi yani nD şeklinde değerlendirilir. Bu ölçme derecelendirmeleri ile çözeltilerin konsantrasyonu değerlendirilebilir. Özellikle katı ve sıvı maddelerin karışımlarını doğru ve hızlı bir şekilde ölçmek için sıklıkla kullanılmaktadır.

Refraktometre birçok cihazdan daha fazla kırılma derecesine sahiptir. Bu sayede doğru ve hızlı ölçümler yapabilmektedir. Ölçüm kabın birleşme kısmında yani prizma ve çözünürlüğün bulunduğu noktada birleşerek ölçüm yapar. Düşük çözeltilerde yüksek kırılma gerçekleşir. Tam tersi de olarak da yüksek çözeltilerde düşük kırılma gerçekleşir. Yüksek okuma derecesi düşük kırılma ile gerçekleşir ve okuması da düşüktür. Düşük okuma derecesinde ise okuma oranı daha yüksektir.

Refraktometre Çeşitleri Nelerdir?

Refraktometre saha cihazı olarak da geçmektedir. Kimya ile ilgilenen, klinik çalışma yapanların çok kullandığı ölçme araçlarının başında gelmektedir. Aynı zamanda veterinerler de sıklıkla kullanmaktadır. Refraktometre üç çeşidi vardır.

Abbe Refraktometre : Kendi içinde çeşitlere ayrılmaktadır. Hem manuel hem de dijital abbe refraktometre bulunmaktadır. Abbe refraktometre beş kısımdan oluşmaktadır. Bu kısımlar ise: prizma, termometre haznesi, su giriş ve çıkış kısımları, vidalar ve oküler yani ölçüm skalasıdır.

El Refraktometre : İki seçeneği bulunur. Bunlar dürbünlü refraktometre ve dijital refraktometredir. Hızlı ve doğru sonuç alınan ölçüm araçlarıdır. Kullanımı oldukça basit ve kolay olduğu için birçok alanda rahatlıkla tercih edilebilir. Küçük, yer kaplamayan bir cihaz olduğu için acil durumlarda taşınabilir.Aynı zamanda gıda ürünlerinin denetiminde de sıklıkla kullanılmaktadır. Gıda ürünlerinin üretiminde de ne kadar katı ürün ne kadar sıvı ürün eklenmesi gerektiğini ölçmeye yardımcı olur. El refraktörlerinin kısımları ise şunlardan oluşmaktadır: oküler, vidalar, prizma haznesi, kalibrasyon vidası ve tutma koludur. Prizma haznesinde ise iki kısım vardır. Bunlar ise prizma ve ışık toplama kapağıdır.

Dijital Refraktometre : Kullanımı oldukça basit ve sonuçları doğru gösteren ölçme aletlerindendir. Hızlı ve kesin sonuçları alınır. Uygulaması kolaydır ve sonuçları dijital bir şekilde ekranda gösterir. Önemli çalışmalarda hassas ölçü birimi ile doğru sonuçlar elde edilmesini sağlar. Bu yüzden klinik çalışmalarda, kimya deneylerinde sıklıkla kullanılmaktadır.